ΜΑΝΩΛΗΣ ΔΙΜΕΛΛΑΣ: 27 Έλληνες ναυτικοί με το «Corfu Island» ναυάγησαν στο Σεντ Λόρενς (Κεμπέκ). Απίστευτο Χριστουγεννιάτικο ναυάγιο.

Μια παραλίγο τραγωδία γίνεται η πιο τρυφερή θαλασσινή χριστουγεννιάτικη ιστορία του κόσμου...

Κείμενα-Φωτογραφίες: Μανώλης Διμελλάς
Επιμέλεια: Χρήστος Ζουλιάτης
Στη μεγάλη αίθουσα σε ένα δημοτικού σχολείου στο μακρινό Κεμπέκ του Καναδά δεν έπεφτε καρφίτσα, ακουγόταν μονάχα η διήγηση του Φρίξου και τα συνοδευτικά επιφωνήματα θαυμασμού και απορίας, που κάθε τόσο ξέφευγαν από μικρά και πιο μεγάλα παιδιά.

Ο ηλικιωμένος ασυρματιστής έντυνε με ειλικρίνεια, σεμνότητα και βαθύ συναίσθημα κάθε κουβέντα του και το πιο αυστηρό ακροατήριο έκρινε με άπειρο θαυμασμό το ναυάγιο της «Κέρκυρας» («Corfu Island»), που έτυχε να γίνει στα δικά τους νερά!

Η τελευταία κουβέντα του ασυρματιστή Φρίξου Σεκκίδη  ήταν η πιο συγκινητική:

«Γύρισα και είδα για τελευταία φορά το θανάσιμα λαβωμένο πλοίο, ακριβώς όπως έναν σολομό, το ψάρι που γεννήθηκε σε ένα ποτάμι και γύρισε πίσω για να πεθάνει στον τόπο του. Έτσι και το φορτηγό «Κέρκυρα», γεννήθηκε στον Καναδά και είκοσι χρόνια αργότερα, ήρθε να πεθάνει στον Καναδά, όμως σε όλους τους ναυτικούς του, χάρισε ζωή».

Τα νησιά Magdalen έχουν ένα θλιβερό προνόμιο, θεωρούνται το δεύτερο θαλάσσιο νεκροταφείο του Ατλαντικού. Την πρώτη θέση έχει το νησί Sable, στη Nova Scotia, ο αριθμός των ναυαγίων που έχουν συμβεί στην περιοχή τα τελευταία 200 χρόνια αγγίζει τα 477!

Εδώ πάνω, στον Βόρειο Ατλαντικό, οι άνθρωποι, τα καράβια και η θάλασσα είναι δεμένα με τον πιο χοντρό και καλοκαμωμένο κάβο και δεν χάνουν στιγμή να το αποδεικνύουν!

Η απίστευτη ιστορία της «Κέρκυρας», του Ελληνικού πλοίου που χάθηκε πριν 53 χρόνια στα άγρια νερά τους, έγινε η αιτία όχι μόνο να δώσουν σε μια παραλία το όνομα του ομώνυμου ελληνικού νησιού, αλλά να έρθει πιο κοντά μια άγνωστη μέχρι τότε χώρα, η μακρινή Ελλάδα, ενώ οι λέξεις ναυτοσύνη και φιλότιμο, αποδεικνύεται ότι είναι το προνόμιο όλων των ανθρώπων που μεγαλώνουν μέσα στη θάλασσα.

Το «Νησί της Κέρκυρας» ξεκίνησε από το Wismar της Αν. Γερμανίας δίχως φορτίο, για να διασχίσει τον ωκεανό και να φορτώσει στάρι από το Μόντρεαλ.

Ήταν Δεκέμβριος του 1963, μα σε κανένα ναυτικό δεν αρέσει να διασχίζει τον Βόρειο Ατλαντικό τέτοια εποχή, ιδιαίτερα με ένα άδειο αμπάρι! Στον κόλπο Σεντ Λόρενς, μεταξύ των νησιών Magdalen και Anticosti, μια επαρχία του Κεμπέκ, οι 27 Έλληνες ναυτικοί και το  «Κέρκυρα» έπεσαν πάνω σε μια απίστευτα ζόρικη θύελλα. Η κατάσταση ήταν εξαιρετικά κρίσιμη, το πλοίο σερνόταν με αργό βήμα πάνω στα τεράστια κύματα, δίχως βάρος η προπέλα τις περισσότερες στιγμές έφερνε σβούρες έξω από τη θάλασσα! Ο καπετάνιος Πέτρος Πασχάλης ζύγισε τα πράματα. Ήταν απαραίτητο να αναπτύξει ταχύτητα, για να ξεφύγει από την άγρια καταιγίδα και επειγόντως να βρει ένα καταφύγιο, έτσι ζήτησε να βάλει στο πλοίο έρμα, έπρεπε να περάσουν 3.000 τόνοι από θαλασσινό νερό. Ο πρώτος μηχανικός διαφώνησε. Φοβήθηκε το πέρασμα του θαλασσινού νερού στα αμπάρια, από τους σωλήνες των αντλιών, που χρησιμοποιούνται ενιαία σε όλο το πλοίο και βέβαια λειτουργούν τον ατμολέβητα.

Επίσης κρίσιμο ζήτημα ήταν και η υγρασία, που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την μεταφορά του σιταριού, αφού το παραμικρό υγρό περιβάλλον επηρεάζει αρνητικά τέτοια φορτία. Παρά τα επιχειρήματα του μηχανικού, ο καπετάνιος δεν είχε άλλη λύση, διέταξε για το έρμα κι έτσι συνέβη το αναπόφευκτο. Είχαν ήδη περάσει 1.500 τόνοι νερού, όταν οι σωλήνες πάγωσαν, με άμεσο αποτέλεσμα τη σοβαρότατη βλάβη του λέβητα. Από εκείνη τη στιγμή το πλοίο έμεινε ακυβέρνητο και άρχισε να παρασύρεται προς την έξοδο του κόλπου του Αγίου Λαυρεντίου.

Παρ' όλα αυτά, το πλήρωμα έπεσε πάνω στη μηχανή και κατάφερε προς στιγμή να μπαλώσει τη ζημιά και για λίγη ώρα μπήκε ξανά σε λειτουργία.

Στο μηχανοστάσιο δόθηκε μια μάταιη μάχη, τρεις φορές κατάφεραν να το βάλουν μπροστά, μέχρι που η μηχανή δεν έδινε κανένα σημείο ζωής.

Το «Κέρκυρα» παρασυρόταν, χωρίς κανένα μέσο πρόωσης, δίχως θέρμανση, χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, ταξίδευε στο άγνωστο, μέσα στη χειρότερη καταιγίδα κάπου στα παγωμένα ανοικτά των Νήσων Magdalen.

Από εκείνη τη στιγμή ξεκίνησε μια απίστευτη περιπέτεια, που όμως δεν έγινε τραγωδία χάρις στη συνεργασία των 27 Ελλήνων ναυτικών και των κατοίκων του κοντινού νησιού, που η προσφορά και η αυτοθυσία τους έσωσε όλο το πλήρωμα.  

Τον κεντρικότερο ρόλο στην ιστορία του ναυαγίου έχει ο Κύπριος ασυρματιστής της «Κέρκυρας» Φρίξος Σεκκίδης, μέσα στον πανικό καταφέρνει να επικοινωνήσει με τον σταθμό ξηράς και να περάσει το αγωνιώδες μήνυμα για τη σωτηρία του πληρώματος. Λίγο νωρίτερα έχει επικοινωνήσει με δυο παραπλέοντα βαπόρια, ένα ρωσικό και ένα εγγλέζικο, ζητώντας βοήθεια, όμως η απάντηση που πήρε ήταν αποκαρδιωτική: «παλέψτε όπως μπορείτε κι εμείς βρισκόμαστε στην καρδιά της θύελλας και είμαστε σε εξίσου δύσκολη θέση».

Ο ασυρματιστής έκανε το φόβο του στην άκρη και δούλεψε μεθοδικά, ευτυχώς είχε φορτισμένες τις μπαταρίες του ασυρμάτου και άντεχαν τουλάχιστον για 6 ώρες.

Πρώτα υπολόγισε τη θέση του πλοίου, που ήταν περίπου στα 10 ναυτικά μίλια από την Rocher aux Oiseaux. Αμέσως μετά φρόντισε να στείλει μήνυμα στη στεριά.

«Σήμα κινδύνου - Οι μηχανές μας σταμάτησαν - Το πλοίο παρασύρεται προς το νησί Magdalen - Κόλπος του Αγίου Λαυρεντίου - Ζητάμε άμεση στήριξη». Υπογραφή: Πασχάλης.

Αυτό το σήμα έφυγε με σήματα μορς από την «Κέρκυρα» και έφτασε στα χέρια του Chester Turnbull του νεαρού ασυρματιστή που είχε βάρδια στον «Marconi» και βρίσκεται στον ψηλότερο λόφο της περιοχής, στο Cap-aux-Meules.

Στην ξηρά τα πράγματα δεν είναι καθόλου καλύτερα, λυσσομανούσαν άνεμοι εντάσεως 90 mph (145 χλμ/ώρα) και οι περίπου 200 οικογένειες ψαράδων, που ζουν στο νησί, ήταν σχεδόν αποκλεισμένοι στα σπίτια τους. Ο Chester προσπάθησε να απαντήσει στο πλοίο όταν συνειδητοποίησε ότι οι ο άνεμος είχε γκρεμίσει και τις τρεις κεραίες εκπομπής του σταθμού! Με μια γρήγορη αυτοσχέδια κατασκευή κατάφερε να αποκαταστήσει την επικοινωνία και ξεκίνησε ένας μαραθώνιος για τη σωτηρία των 27 Ελλήνων ναυτικών.

Ο Chester Turnbull αποφάσισε να καλέσει τους κατοίκους, που ζουν στη βόρεια ακτή των νησιών, το Pointe-aux-Loups και στο L'Etang-du-Nord, να τους προτείνει να ανάψουν όλα τα φώτα έξω από τα σπίτια τους.

Παρά τη συνεχιζόμενη χιονοθύελλα, υπήρχε η ελπίδα ότι το πλήρωμα της «Κέρκυρας»  θα μπορούσε να δει τα φώτα κι έτσι να πιάσει έτσι ένα μοναδικό μήνυμα ελπίδας.

Τα τηλέφωνα άναψαν και πολύ σύντομα δεκάδες μικρές λάμπες των 60 και των 100 watt άναψαν κατά τη διάρκεια της νύχτας της 19 με 20 Δεκεμβρίου 1963, κατά μήκος της βόρειας ακτής των Νήσων Magdalen, όλα τα φώτα ήταν αφιερωμένα στην «Κέρκυρα».

Πάνω στο πλοίο η κατάσταση ήταν τραγική, ένα βήμα πριν το χάος, όταν το νεώτερο μέλος του πληρώματος, ένα 16χρονο κρητικάκι, ανέβηκε σαν αίλουρος πάνω στο πιο ψηλό κατάρτι και είδε τα αναμμένα φωτάκια από το νησί Magdalen!

Είναι τα συναισθήματα που κάνουν κύκλους, από το απόλυτο μαύρο στο λευκό μιας πιθανής σωτηρίας! Το πλοίο ήταν πολύ κοντά στην ακτή και κινδύνευε να τσακιστεί πάνω στο ακρωτήριο και τους γκρεμούς. Οι ναυτικοί μουσκεμένοι και παγωμένοι άναβαν μικρές φωτιές μέσα σε πιάτα και ξεκίνησαν μια καινούρια προσπάθεια, θα κατεύθυναν το πλοίο προς την ακτή και την κατάλληλη στιγμή θα άφηναν την άγκυρα, σε μια προσπάθεια να καταφέρουν να σταθούν όρθιοι πάνω στην ακτή. Πράγματι η προσπάθεια έδειχνε να πηγαίνει καλά, όμως η καδένα της πρώτης άγκυρας δεν άντεξε, έσπασε και το πλοίο τραβούσε γραμμή για τα βράχια. Απότομα άφησαν και τη δεύτερη άγκυρα και αυτή τη φορά το κόλπο έπιασε!

Το πλοίο σκάρωσε πάνω σε έναν ύφαλο και έγειρε, πήρε κλίση περίπου 15 μοίρες πάνω σε έναν ύφαλο, ενώ η άγκυρα το συγκρατούσε από την χειρότερη εξέλιξη.

Τα βάσανα των 27 ναυτικών της «Κέρκυρας»  δεν είχαν τελειώσει, τώρα ξεκινούσε ένας αγώνας δρόμου, να καταφέρουν να βγουν ζωντανοί πάνω στην στεριά.

Η θύελλα δεν έλεγε να κοπάσει, τα κύματα ξεπερνούσαν τα 5 μέτρα και οι ριπές του ανέμου έχτιζαν με χιόνι ταλαίπωρα κορμιά και πονεμένα σίδερα. Η θερμοκρασία της θάλασσας άγγιζε τους 27 βαθμούς κάτω από το μηδέν! Ο Κύπριος ασυρματιστής ενημέρωσε τους υπόλοιπους ναυτικούς, «3-4 λεπτά θα έμενε ζωντανός εκείνος που θα έπαιρνε το ρίσκο και θα έπεφτε στο παγωμένο νερό».

Πάνω στο κατάστρωμα το πρώτο συναίσθημα ήταν ο πανικός, έτσι 8 από τα μέλη του πληρώματος αποφάσισαν μόνοι τους, πήραν μια τρελή πρωτοβουλία και ξεκίνησαν να κατεβάζουν την βάρκα που ήταν στη δεξιά πλευρά.

Ο καπετάνιος προσπάθησε να τους συγκρατήσει, ενώ εκείνοι φώναζαν και δεν άκουγαν κανέναν παρά μόνο το παραμιλητό από τον ανείπωτο φόβο τους.

Η σωσίβια λέμβος γλύστρισε από τα χέρια τους, έπεσε στο κατάστρωμα και ράγισε. Την μπάλωσαν όπως-όπως και στα βιαστικά την έριξαν στην παγωμένη θάλασσα. Ευτυχώς η καθυστέρηση που γεννούσε το σκοτάδι δεν τους άφησε να κάνουν αυτή την αποκοτιά! Στην ξηρά είχαν αρχίσει να μαζεύονται οι ανήσυχοι κάτοικοι του νησιού και έψαχναν τρόπους για να προσεγγίσουν τη ναυαγισμένη Κέρκυρα και να βγάλουν τους ναυτικούς. Μέσα στο σκοτάδι και την άγρια καταιγίδα δεν φαινόταν απολύτως καμμιά λύση, πάνω στο πλοίο περίμεναν να ξημερώσει όταν ο ψύχραιμος ασυρματιστής Φρίξος Σεκκίδης είχε μια ιδέα που αποδείχθηκε η σωτήρια λύση!

Φρίξος Σεκκίδης

Το πλοίο αυτό ήταν τύπου Λίμπερτυ και όπως θυμόταν ο κ. Σεκκίδης, ήταν κατασκευασμένο για πολεμικές ανάγκες, θα έπρεπε λοιπόν σε κάποια αποθήκη να υπάρχει μια ξεχασμένη παλιά βάση εκτόξευσης φωτοβολίδων μαζί με έναν πύραυλο, εφοδιασμένη με ένα συρματόσχοινο. Πρόκειται για τις γνωστές ρουκέτες που χρησιμοποιήθηκαν για να συνδέσουν δυο πλοία μεταξύ τους, η ξηρά είχε απόσταση περίπου 700 μέτρα και αυτή η ρουκέτα είχε ακτίνα δράσης δυο μίλια, ενώ πάνω της είχε δεμένη μια μεσινέζα και στην άκρη της θα έδεναν έναν κάβο του πλοίου.

Το σκοτάδι και η καταιγίδα δεν άφηναν τα μάτια να σημαδέψουν με ακρίβεια, κανένας δεν ήξερε πως λειτουργούσε, ωστόσο η ρουκέτα, που ξεκίνησε βιαστική μάλλον στα τυφλά από την «Κέρκυρα», βρήκε τον στόχο της! Προσγειώθηκε πετυχημένα κάπου στην ξηρά.

Τώρα το παιγνίδι ήταν στα χέρια των νησιωτών, εκείνοι δεν άφησαν να χαθεί ούτε στιγμή, είδαν την διάσωση των ναυτικών ως αληθινή υποχρέωση.

Με προσεκτικές κινήσεις τράβηξαν τη μεσινέζα και έφεραν στη στεριά τον κάβο και αφού τον έδεσαν σε ένα όχημα χιονιού τον έσυραν έξω και τον έδεσαν. Είχαν καταφέρει να ανοίξουν το δρόμο προς το πλοίο.

Το σκοτάδι, το πέταγμα της ρουκέτας, αλλά και οι συντονισμένες δράσεις των δυο ασυρματιστών, έσωσαν τους 8 Έλληνες ναυτικούς που τελικά δεν μπήκαν στην σπασμένη σωσίβια λέμβο και παρέμειναν στη «Κέρκυρα».

Προς τα χαράματα 3 τολμηροί ντόπιοι ψαράδες έπιασαν τον δεμένο κάβο και με ένα βαρκάκι ψαρέματος, ένα dory όπως λένε τα καϊκια τους σε αυτά τα μέρη, προσέγγισαν την «Κέρκυρα» και ανέβηκαν πάνω στο κατάστρωμα από μια παγωμένη ανεμόσκαλα.

Από την ίδια σκάλα κατέβηκαν με μεγάλη προσοχή και σε 5 δόσεις οι 27 ναυτικοί, βγήκαν όλοι ζωντανοί, λίγο πριν πατήσουν στη ξηρά έπρεπε να πέσουν στην παγωμένη θάλασσα, να κολυμπήσουν περίπου για 10 μέτρα, για να πιαστούν από τα απλωμένα χέρια των σωτήρων τους, των Καναδών που τους περίμεναν.

Οι Έλληνες γνώρισαν την πιο ζεστή φιλοξενία σε έναν από τους πιο παγωμένους τόπους του κόσμου! 

Λίγες ημέρες μετά και ο πλοιοκτήτης Θρασύβουλος Βογιατζίδης ναύλωσε αεροπλάνο και μετέφερε τους 27 ναυτικούς στο Λονδίνο. Η καλύτερη ψυχοθεραπεία από ένα ναυάγιο αποδείχθηκε το επόμενο μπάρκο, που έγινε σχεδόν αμέσως με ένα πλοίο της ίδιας εταιρίας, μάλιστα ο καπετάνιος Π. Πασχάλης, ζήτησε ακριβώς την ίδια ομάδα για πλήρωμα!

Το 1966 μια εταιρεία από το Κεμπέκ ανέλαβε να βγάλει από την παραλία και να μεταφέρει ότι είχε απομείνει από το σκελετό της Κέρκυρας, να τον στείλει για παλιοσίδερα.

Η εκτέλεση της σύμβασης δεν ήταν μια εύκολη υπόθεση. Το ναυάγιο είχε χτιστεί μέσα στην άμμο, έτσι έσκαψαν ένα τεράστιο κανάλι γύρω από το νεκρό πλοίο και στη συνέχεια έσκαψαν ένα ακόμη κανάλι λοξά, προς τον αμμόλοφο. Η ιδέα ήταν να μαζέψουν όλα τα ερείπια της «Κέρκυρας» με δύο δυνατές μπουλντόζες.

Όμως το κουφάρι της «Κέρκυρας»  αρνήθηκε να φύγει!

Σήμερα πολλά από τα απομεινάρια του πλοίου εξακολουθούν να βρίσκονται στο αμμόλοφο και η περιοχή που έχει γίνει τουριστική ζώνη, ονομάζεται «Η παραλία της Κέρκυρας».

44 χρόνια αργότερα

Ήταν ο Σεπτέμβριος του 2007. Ο Φρίξος Σεκκίδης έπεισε τη σύζυγο του, επιτέλους θα πραγματοποιούσαν ένα όνειρο, το μακρινό ταξίδι μέχρι τα νησιά Magdalen.

Από την πρώτη στιγμή, ακόμη και μέσα στο αεροπλάνο, αναζητούσε τους ανθρώπους που έσωσαν το πλήρωμα της «Κέρκυρας» εκείνη τη θλιβερή αλλά και τόσο τυχερή ημέρα, την 20η Δεκεμβρίου 1963. 

Μπορεί να πέρασαν πολλά χρόνια, όμως η μνήμη όχι μόνο δεν έσβησε, αντίθετα, κρατά όλες τις στιγμές σφιχτά στην αγκαλιά της! Πρώτη σκέψη του να πει ένα τουλάχιστον ευχαριστώ, να αγκαλιάσει εκείνους τους ανθρώπους που αψήφισαν κάθε φόβο και τους έσωσαν, ενώ δεν μπορούσαν να αλλάξουν ούτε μια λέξη! Οι κάτοικοι του νησιού μιλούσαν Γαλλικά, ενώ το πλήρωμα Ελληνικά και Εγγλέζικα.

Ο Φρίξος δεν το κρύβει, το 1963 ξαναγεννήθηκε και στις αρχές του φθινοπώρου 2007 ανακάλυψε μια μοναδική χώρα, που τρύπωσε στην καρδιά του και την ερωτεύτηκε για πάντα.

Συνάντησε αρκετούς από διασώστες του, έγινε φίλος με πολλούς από αυτούς και από τότε μέχρι σήμερα κάθε κάθε Σεπτέμβρη δίνει ραντεβού στο νησί Magdalen.

Μεταξύ των ανθρώπων που τότε διακινδύνευσαν τη ζωή τους συνάντησε τους: Fernand Lapierre, Guy Aucoin, Michel Boudreau και Alphonse Renaud.

Chester Turnbull και  Φρίξος Σεκκίδης

Ξεχωρίζει η αδελφική φιλία με τον Μαρκόνι της στεριάς, τον Chester Turnbull. Πόσο κρίμα, μα τα ταξίδια του κύπριου ασυρματιστή θα είναι φτωχότερα πια, αφού μόλις πριν από λίγους μήνες ο Chester έφυγε από τη ζωή.

Αποτέλεσμα της επιστροφής στο μικρό νησί δεν ήταν μόνο οι φιλίες και το ευχαριστώ με έναν μοναδικό ελληνικό τρόπο. Σήμερα η ιστορία της «Κέρκυρας» είναι γνωστή και διδάσκεται κε κάθε ευκαιρία στα σχολεία της περιοχής, δημιουργήθηκε ακόμη και μια ταινία τεκμηρίωσης, ένα ντοκιμαντέρ με τίτλο «Le naufrage oublie, corfu island».

Η ταινία σκηνοθετήθηκε από τους Georges Gaudet και Luc Fontaine και επέτρεψε στον ντόπιο πληθυσμό να μην ξεχνά τέτοια γεγονότα, ούτε και τους αληθινούς πρωταγωνιστές που χωρίς αυτούς, όλα θα είχαν περάσει στη λήθη. Η πρώτη προβολή του ντοκιμαντέρ πραγματοποιήθηκε στις 20 Μαρτίου 2016. 

Μα το σημαντικότερο είναι το βιβλίο τιμής και μνήμης, που έγραψε ο Φρίξος Σεκκίδης και περιγράφει με κάθε λεπτομέρεια όλες τις δραματικές στιγμές από τη διάσωση του ναυαγίου της «Κέρκυρας». Από τις κυπριακές εκδόσεις Εν Τύποις, κυκλοφόρησε το 2012 στην αγγλική γλώσσα το βιβλίο The Demise of SS Corfu Island.

Μανώλης Διμελλάς

Το πλοίο «Corfu Island»ταξίδευε με σημαία Παναμά όταν εξαγοράστηκε, περίπου 55.000 δολάρια από τον Έλληνα πλοιοκτήτη Θρασύβουλο Βογιατζίδη. Μετά το ναυάγιο, οι ασφαλιστικές συμβουλεύτηκαν την μοναδική έκθεση που υπήρχε, του ασυρματιστή Φρίξου Σεκκίδη! Το πλοίο θεωρήθηκε total loss και στον ιδιοκτήτη δόθηκαν περίπου 212.000 λίρες, λίγο πάνω από 400.000 δολάρια σε σημερινή αξία.
Πηγή: The Huffington Post  

ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΑΜΑΝΤΑΣ: Τρίγωνα κάλαντα, τω καιρώ εκείνω / Ήθη και έθιμα μιας άλλης νοσταλγικής εποχής

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ, ΤΩ ΚΑΙΡΩ ΕΚΕΙΝΩ

Γράφει ο Χρήστος Σαμαντάς

Επειδή η ζωή έχει να κάνει με τις αναμνήσεις, θα ήταν παράλειψη να μην φέρνουμε στο μυαλό μας τα νοσταλγικά τεκταινόμενα των εορτών, τα οποία όσο πιο παλιά πηγαίνουμε, τόσο πιο αυθεντικά ήταν.

Φωτογραφία από το μπλογκ ΡΕΘΕΜΝΟΣ του Γιώργου Λινοξυλάκη

Πρώτα – πρώτα πρέπει να αναφερθούμε στα κάλαντα που έλεγαν τα παιδιά αρχίζοντας ξημερώματα παραμονής κατά παρέες από το σπίτι του παπά και στη συνέχεια σε όλο το χωριό. «Καλήν ημέρα άρχοντες…» κρατώντας στο χέρι ζήλια ή τρίγωνα και κανένα ματσούκι για τα σκυλιά που μας κυνηγούσαν (μερικοί τα ξαπόλαγαν επίτηδες για να μην πλησιάσουμε και πληρώσουν). Οι πιο ευκατάστατοι νοικοκυραίοι μας έδιναν μια δραχμή ή δίφραγκο να το μοιραστούμε, οι πιο φτωχοί και οι τσιγκούνηδες μας έδιναν δεκάρες, καρύδια (κοκόσιες), χαρούπια (ξυλοκέρατα) και πανιασμένα μανταρίνια. Εννοείται ότι οι διάφορες παρέες συναγωνίζονταν στη μελωδία, αλλά οι περισσότεροι φάλτσαραν ασυστόλως. Στο τέλος της γύρας μοιράζαμε τα λεφτά και τα εξαργυρώναμε πάραυτα στο περίπτερο του Θωμά αγοράζοντας καραμέλες, μπισκότα, φούσκες και καμιά μικρή τόπα (μπάλα).

Το πατροπαράδοτο χριστουγεννιάτικο έθιμο στο χωριό είχε βέβαια σαν επίκεντρο το σφάξιμο του γουρουνιού που εκτρεφόταν σε κάθε σπίτι από καιρό (οι πιο ευκατάστατοι μεγάλωναν το γουρούνι πάνω από ένα χρόνο για το λίπος που έφτανε τους 10 τενεκέδες καμιά φορά, για το κρέας των εορτών, αλλά και για τα παραδοσιακά λουκάνικα).

Συγκεκριμένα:

Την παραμονή των Χριστουγέννων υπήρχαν συνεργεία φίλων χωριανών εκδοροσφαγέων (ο Κουτρονάσιος, ο Μήτρος ο σπανός, ο Λιάγκας κ.α..) που έσφαζαν τα γουρούνια στις αυλές των σπιτιών. Από κάθε μεριά του χωριού έρχονταν ύστατες κραυγές των γουρουνιών. Σήμερα το θέαμα φαντάζει βάρβαρο, αλλά εκείνη την εποχή ήταν πολύ οικείο και ενταγμένο μέσα στα χριστουγεννιάτικα έθιμα. Όλη η οικογένεια παρακολουθούσε το σφάξιμο –μια απεγνωσμένη μάχη ζωής με φοβερό σκούξιμο, μια φτυαριά κάρβουνα με λιβάνι τη σφαγή και το «Πάτερ ημών» για κατευόδιο της ψυχής- το γδάρσιμο και γενικά τον τεμαχισμό του γουρουνιού λέγοντας διάφορα χωρατά (από το χρώμα του πνευμονιού έκαναν, ας πούμε, πρόγνωση για το φύλο του παιδιού που θα γεννούσε η γειτόνισσα). Τα παιδιά περίμενα εναγωνίως τη γουρουνόφουσκα (ουροδόχο κύστη) την οποία ύστερα από μια σύντομη επεξεργασία με στάχτη και λίγους καλαμποκόσπορους στο εσωτερικό της τη χρησιμοποιούσαν για ποδόσφαιρο. Επειδή όμως δεν ήταν ολοστρόγγυλη, ήταν κωμικό το παιχνίδι, αφού αλλού μάτιαζες και αλλού πήγαινε. 

Οι γυναίκες κυρίως είχαν τη φροντίδα να λιώσουν το λίπος μέσα σε μεγάλα καζάνια αφήνοντας επίτηδες και λίγο κρέας ώστε να γίνουν νόστιμες τσιγαρήθρες, τις οποίες συντηρούσαν μέσα στο λίπος για αρκετό καιρό φτιάχνοντας νοστιμότερες τις ομελέτες. Αρκετό κρέας που περίσσευε μαζί με λίπος τεμαχιζόταν με μια χατζάρα και προσθέτοντας αλατοπίπερο, κομμένο πράσο και φλούδα πορτοκάλι αποτελούσε τη γέμιση για το παραδοσιακό λουκάνικο (κομμάτια περίπου ενός μέτρου από το λεπτό έντερο του γουρουνιού). Κάθε σπίτι έφτιαχνε πάνω από 40 λουκάνικα τα οποία κρεμούσαν όλοι στα μπαλκόνια για να «τραβήξουν» (να ωριμάσουν) και τα’Αϊ – Γιαννιού άρχιζαν να γεύονται ψητά ή τηγανιτά και πάντα με οικονομία. Η νοστιμιά δεν περιγράφεται διότι τότε τα γουρούνια θρέφονταν με ποικιλία αγνών τροφών. Καμιά φορά όλο και κάποιος κλέφτης «σούφρωνε» τη νύχτα κανένα λουκάνικο, γι’ αυτό κρατούσαν τσίλιες ή αμόλαγαν τα σκυλιά. Λέγεται πως κάποτε έναν κλέφτη ο νοικοκύρης τον τουφέκισε με το δίκαννο έχοντας αντί για σκάγια χοντρό αλάτι (για να τσούζουν οι μικροπληγές). Απ’ αυτά τα λουκάνικα μερικά πήγαιναν στα πεσκέσια (συγγενείς και φίλους) καθώς και ένα στον παπά που γυρνούσε με τον σταυρό να ευλογήσει όλα τα σπίτια του χωριού (εν Ιορδάνη βαπτιζομένου σου Κύριε) και να διώξει τους καλικάντζαρους.

Παραμονή Χριστουγέννων το βραδάκι πηγαίναμε στο προβατομαντρί να πάρουμε γάλα για γιαούρτι χωρίς να το πληρώνουμε – δώρο του τσέλιγκα. Εννοείται ότι κι εμείς πηγαίναμε στους τσοπάνηδες για δώρο μια κοθώνα (κουλούρα ψημένη στο φούρνο με ένα άσπρο αυγό στη μέση και καλλιτεχνικά σχέδια πάνω της) και μια νταμιτζάνα κρασί. Βέβαια, για να αρμεχτούν εύκολα τα πρόβατα από τους τσοπάνηδες, έπρεπε κάποιος να τα σαλαγάει μέσα στη στρούγκα και αυτή τη δουλειά την κάναμε εμείς, ενώ συγχρόνως χωρατεύαμε λέγοντας διάφορα αστεία και κουτσομπολιά του χωριού.

Εννοείται ότι αποβραδίς όλη στην οικογένεια λούζονταν με τη σειρά για να μη ζέχνουν χρονιάρες μέρες. 

Ξημερώματα ανήμερα (γύρω στις 3 η ώρα) ο παπα – Σπύρος χτυπούσε την η καμπάνα της εκκλησίας και όλοι οι χωριανοί πήγαιναν νυσταγμένοι να εκκλησιασθούν και να μεταλάβουν. Μερικοί μύριζαν σκορδίλα και κρεμμυδίλα από τη νηστεία. Το πρωί που σχολούσε η εκκλησία περίσσευαν οι ευχές ανάμεσα στους χωριανούς, ενώ ετοιμάζονταν οι πρώτες τηγανιές από το χοιρινό τις οποίες καταβροχθίζαμε με βουλιμία μιας και νηστεύαμε πάνω από ένα μήνα. Όσες οικογένειες είχαν Χρήστο, γιόρταζαν ιδιαίτερα δεχόμενοι πολλούς επισκέπτες στο σπίτι. Τις γυναίκες τις υποδέχονταν σε άλλη κάμαρη και τις κερνούσαν γλυκό, ενώ για τους άντρες ετοίμαζαν μεζέδες με μπόλικο κρασί που ο κάθε νοικοκύρης είχε στο κελάρι του. Οι άντρες μάλιστα ερχόμενοι σε ευθυμία άρχιζαν a capela τα τραγούδια και ξεχνούσαν να φύγουν (η γιαγιά μας τότε έριχνε κρυφά αλάτι στη σκούπα για να αποχωρήσουν…).

Χρόνια πολλά και καλές γιορτές χωρίς να ξεχνάμε κι αυτούς που υποφέρουν. 

Χρ. Σαμαντάς

Μισό δις η δίκη του Κοσκωτά. Η «Μητέρα των Δικών» σε νούμερα / Ο Κώστας Βαξεβάνης και ο Χρήστος Ζουλιάτης, καταθέτουν.

ΔΙΚΗ ΚΟΣΚΩΤΑ, η «Μητέρα των Δικών» σε νούμερα. 

Στις 18 Ιουλίου 1989, ο Γιώργος Κοσκωτάς παραπέμφθηκε  στο Ειδικό Δικαστήριο, με την κατηγορία της υπεξαίρεσης 32 δισεκατομμυρίων δραχμών από την τράπεζα Κρήτης.

Κείμενα-Φωτογραφίες-Επιμέλεια: Χρήστος Ζουλιάτης

Δημοσιογραφική έρευνα: Κώστας Βαξεβάνης

Η δίκη για το Σκάνδαλο Κοσκωτά, που αποκλήθηκε και «Δίκη του Αιώνα», ξεκίνησε στις 11 Μαρτίου 1991 υπό την προεδρία του Προέδρου του Αρείου Πάγου, Βασίλη Κόκκινου και άλλων 12 τακτικών δικαστών.  Διεξήχθησαν 142 συνεδριάσεις και κατέθεσαν συνολικά 109 μάρτυρες. Επρόκειτο για την πρώτη και μοναδική ως τώρα δίκη στην Ελλάδα η οποία προβλήθηκε σε ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση και βρέθηκε για μεγάλο διάστημα στο επίκεντρο της πολιτικής επικαιρότητας.

Στις 9 Νοεμβρίου του 1994, ο Γιώργος Κοσκωτάς καταδικάζεται σε κάθειρξη 25 ετών για το σκάνδαλο της Τράπεζας Κρήτης και παρά τις προσπάθειες των δικηγόρων του να την μειώσουν, οι δικαστικές αρχές παρέμειναν ακλόνητες στην αρχική τους απόφαση. Τελικά, αποφυλακίστηκε το 2001, εκτίοντας τα 3/4 της ποινής του.

Στις 142 μέρες ακροαματικής διαδικασίας, διαμορφώθηκαν κάποια περίεργα και θεαματικά μεγέθη ικανά να συμπεριληφθούν στο βιβλίο Γκίνες. Τη δίκη αυτή την έζησα από κοντά, φωτογραφίζοντας καθημερινά και μου είχαν κάνει εντύπωση οι εκατοντάδες χιλιάδες ανθρωποώρες που δαπανήθηκαν. Έτσι, πρότεινα στον φίλο, ανερχόμενο τότε, δημοσιογράφο Κώστα Βαξεβάνη να κάνουμε ένα ρεπορτάζ και να αναδείξουμε τα μεγέθη που δημιουργήθηκαν. Το ωραίο είναι πως, το ρεπορτάζ μαζί με το πλούσιο φωτογραφικό υλικό, δημοσιεύτηκε, στις 4 Δεκ.1991, στο περιοδικό «ΕΝΑ», που ήταν ένα από τα περιοδικά του Κοσκωτά επί της απόλυτης αυτοκρατορίας του. Είχε περάσει, φυσικά, σε άλλα χέρια. 

Τα νούμερα είναι κατά προσέγγιση. Έχουμε και λέμε:

Μόνο σε δέκα αθηναϊκές εφημερίδες, γράφτηκαν 17.000.000 λέξεις για τα τεκταινόμενα στο Ειδικό Δικαστήριο και καταναλώθηκαν 67 τόνοι δημοσιογραφικού χαρτιού, δηλαδή 16.800.000 τετραγωνικά μέτρα τυπωμένου χαρτιού σε σελίδες εφημερίδων, αρκετές για να καλύψουν την πλατεία Συντάγματος και τις παρόδους της, 672 φορές.

Στο φωτογραφικό μέρος, τραβήχτηκαν 2.500 φιλμ, αρκετά για να τυλίξουν την Ομόνοια 13 φορές με φωτογραφική ζελατίνη. Έγιναν 90.000 κλικ και τυπώθηκαν σε φωτογραφικό χαρτί 1.000 τ.μ. και διανεμήθηκαν 25.000 φωτογραφίες.

Όσο για τις ανάγκες των 6 καναλιών, χρειάστηκαν 300 χλμ. βιντεοταινίας, δηλαδή η διαδρομή Αθήνας-Καρδίτσας στρωμένη με βιντεοταινία.

Το κόστος διαμόρφωσης της αίθουσας κόστισε 10.500.000 δρχ. Κόστος τηλεοπτικής κάλυψης 36.500.000, κόστος δημοσιογράφων 30.000.000, κόστος φωτορεπόρτερ 17.500.000, κόστος απομαγνητοφώνησης 10.000.000, κόστος φωτοτυπικού χαρτιού 1.000.000, κόστος από αναμμένες τηλεοράσεις τηλεθεατών 300.000.000 αφού κατανάλωσαν 40 MW.

Κοντολογίς, η Μητέρα των Δικών, μας ήρθε λίγο ακριβή, περί το μισό δισεκατομμύριο δρχ. ΖΑΛΙΣΤΗΚΑΤΕ? Και που να μπούμε στο γενικότερο οικονομικό σκάνδαλο του Κοσκωτά, τράπεζες, ΔΕΚΟ κλπ., θα μας φύγει το τσερβέλο.

Βιογραφικό Γεώργου Κοσκωτά

Ο Κοσκωτάς γεννήθηκε στην Αθήνα το 1953, με καταγωγή από τον Ασπρόπυργο Αττικής. Το 1970 μετανάστευσε στην Αμερική και επέστρεψε στην Ελλάδα στα τέλη της ίδιας δεκαετίας. Το 1979, επί κυβερνήσεως Καραμανλή, ανέλαβε Διευθυντής του Συναλλάγματος στην Τράπεζα Κρήτης, παρ’ότι ήταν μόλις 25 ετών. Έγινε γνωστός στο πανελλήνιο στις αρχές της δεκαετίας του ’80. 

Το νεαρό της ηλικίας του, η γιγάντια περιουσία του και η χαρακτηριστική του εμφάνιση τον έκαναν γνωστό ακόμη και στους τουρίστες που επισκέπτονταν τη χώρα. Ο Κοσκωτάς αγόρασε το 1982 τον δημοσιογραφικό και εκδοτικό οργανισμό «Γραμμή Α.Ε.» από τον Παύλο Μπακογιάννη, και το 1984 αγόρασε το 56% του μετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας Κρήτης (αργότερα έφτασε να κατέχει το 82%), έναντι του ποσού του 1 δισεκατομμυρίου δραχμών. Μαζί με άλλες επιχειρήσεις τις οποίες είχε ενσωματώσει στις κύριες, γινόταν εργοδότης σε περίπου 4.000 εργαζόμενους. Το 1986 είχε επιχειρήσει και την αγορά της Τράπεζας Κεντρικής Ελλάδας, όμως λόγω αντιδράσεων από τον Τύπο, η κυβέρνηση δεν επέτρεψε τελικά στην πώλησή της. Το 1987 προχώρησε στην αγορά από τον εφοπλιστή Σταύρο Νταϊφά της ΠΑΕ Ολυμπιακός.

Μέσα στην πορεία του ως πρόεδρος της ομάδας, κατάφερε να πραγματοποιήσει την ακριβότερη μεταγραφή παίκτη στην ιστορία, μετά του Ντιέγκο Μαραντόνα. Έδωσε 3 δις δραχμές για την απόκτηση του Ούγγρου ποδοσφαιριστή Λάγιος Ντέταρι. 

Η τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ δεν άργησε να ενισχύσει τις σχέσεις της με τον ραγδαία ανερχόμενο επιχειρηματία. Οι καταθέσεις στην Τράπεζα Κρήτης αυξήθηκαν κατακόρυφα με χρήματα των ΔΕΚΟ (συνολικού ύψους 13 δισεκατομμυρίων το 1988), ενώ πολλοί ανώτατοι αξιωματούχοι του ελληνικού δημοσίου ήταν και επίσημοι συνεργάτες του. Στο μεταξύ οι ευνοϊκές ρυθμίσεις που εξασφάλιζε για τους πελάτες του, διόγκωσαν τις καταθέσεις στην Τράπεζα Κρήτης στα 76,5 δισεκατομμύρια δραχμές.

Από την εκδοτική πλευρά της «Γραμμής Α.Ε.», ο Κοσκωτάς είχε στήσει έναν τυποεκδοτικό κολοσσό, ο οποίος εξέδιδε μία καθημερινή εφημερίδα («24 Ώρες») και 6 περιοδικά, ενώ εξαγόρασε άλλες τρεις αντι-κυβερνητικές εφημερίδες, την «Βραδυνή», την «Εβδόμη» και την ιστορική «Καθημερινή» από την Ελένη Βλάχου το 1986, την οποία έστρεψε πολιτικά προς το ΠΑΣΟΚ. Ταυτόχρονα εκδήλωσε ενδιαφέρον και για την αγορά της «Ελευθεροτυπίας». Η επέκταση αυτή στο χώρο του Τύπου, υπήρξε και το κομβικό σημείο της ανεξέλεγκτης πορείας του. Η κυβέρνηση έβλεπε στο πρόσωπό του έναν πανίσχυρο εκδότη που θα της παρείχε στήριξη, με αντάλλαγμα την πολιτική κάλυψη των δραστηριοτήτων του. 

«Βομβαρδισμοί των Χριστουγέννων» (1972). Ανηλεής βομβαρδισμός του Βιετνάμ από τις ΗΠΑ. Ο πόλεμος σε νούμερα. 70 φωτογραφίες.

Ο πόλεμος του Βιετνάμ σε νούμερα

Κείμενα - Επιμέλεια: Χρήστος Ζουλιάτης

Η μεγαλύτερη ήττα των ΗΠΑ, όχι, δεν ήταν στο Περλ Χάρμπορ της Χαβάης (1941), ήταν η ταπεινωτική ήττα στο Βιετνάμ, από ένα λαό ασύγκριτα μικρότερο, τόσο σε έμψυχο όσο και σε άψυχο υλικό. Η αναμέτρηση ήταν σκληρή, οι μεν ήθελαν την επικυριαρχία σε ολόκληρη την Ινδοκίνα και προπαντός να μην πέσει το Βιετνάμ στα χέρια των κόκκινων κομμουνιστών, οι δε μάχονταν για να μη γίνουν προτεκτοράτο και σκλάβοι των ΗΠΑ. Μάχονταν για να μη γίνει και το Βόρειο Βιετνάμ ένα απέραντο πορνείο και εμπόριο ναρκωτικών. Μάχονταν ακόμα για την εθνική τους αξιοπρέπεια και να ενωθούν σε ένα κράτος, μετά την ήττα των Γάλλων το 1954, που η διάσκεψη της Γενεύης, οδήγησε στον διαχωρισμό του Βιετνάμ, σε Βόρειο με την ονομασία Λαϊκή Δημοκρατία του Βιετνάμ και στο Νότιο Βιετνάμ.

Τέτοια εποχή, ήταν το 1972, οι Αμερικανοί εξαπέλυσαν ένα σφοδρό κύμα βομβαρδισμών, γνωρίζοντας πως τα ψωμιά τους τελείωναν και έπρεπε να καταναλώσουν τα πολεμικά προϊόντα των βιομηχανιών τους και έσπειραν εκατοντάδες τόνους βομβών και βόμβες ναπάλμ, εξαφανίζοντας χωριά με χιλιάδες νεκρούς, όπως η σφαγή του Mai Lai, αφήνοντας καμένη γη. Σύμφωνα με τον γνωστό μας Τζον Κέρι, βετεράνο τότε και κατά του πολέμου στο Βιετνάμ, οι «Αμερικανοί στρατιώτες βίασαν, έκοψαν αυτιά, αποκεφάλισαν, τύλιξαν καλώδια σε γεννητικά όργανα». Βέβαια, αν έβγαινε πρόεδρος των ΗΠΑ τα ίδια θα έκανε κι αυτός σαν τον Τζόνσον, τον Νίξον και τους νεότερους Κλίντον, Μπους και Ομπάμα.
Οι συγκρούσεις εντάθηκαν τον Δεκέμβριο του 1972, όταν ο Νίξον εξαπέλυσε μία σειρά αεροπορικών βομβαρδισμών εναντίον στόχων σε μεγάλες πόλεις στο Β. Βιετνάμ. Αυτές οι επιθέσεις, γνωστές σαν «Βομβαρδισμοί των Χριστουγέννων», καταδικάστηκαν άμεσα από την διεθνή κοινότητα και οδήγησαν τον Νίξον στην αναθεώρηση της τακτικής των διαπραγματεύσεων. Η υπόθεση πόλεμος στο Βιετνάμ έπρεπε να κλείσει οριστικά γιατί είχε τεράστιο πολιτικό και οικονομικό κόστος για τις ΗΠΑ. Στις 23 Ιανουαρίου 1973 μονογράφτηκε το τελικό προσχέδιο της συμφωνίας ειρήνης τερματίζοντας τις εχθροπραξίες μεταξύ ΗΠΑ και Β. Βιετνάμ. Η συμφωνία ειρήνης του Παρισιού δεν τερμάτισε τις συγκρούσεις στην περιοχή καθώς το καθεστώς της Σαϊγκόν συνέχισε να μάχεται τις δυνάμεις του Ανόι.

Το 1975 ο τελευταίος αμερικάνος στρατιώτης αποχωρούσε, κακήν κακώς, από το Βιετνάμ καθώς στις 30 Απριλίου 1975 καταλαμβάνεται η Σαϊγκόν.
(Διαβάστε περισσότερα ---> ΕΔΩ)

Ο πόλεμος σε νούμερα

1.Το πολεμικό υλικό

Εκτιμάται ότι οι βόμβες που ερρίφθησαν στο Βιετνάμ ήταν κατά τέσσερις φορές περισσότερες από αυτές που έπεσαν κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το γειτονικό Λάος, που παραμένει η πλέον βομβαρδισμένη χώρα της παγκόσμιας ιστορίας, με περισσότερο από έναν τόνο εκρηκτικών να αντιστοιχεί ανά πολίτη της χώρας! Η δε Καμπότζη δέχτηκε περισσότερο από το 350% των βομβών που έπεσαν στην Ιαπωνία κατά τον Β’ Παγκόσμιο!

Ο οπλισμός που χρειάστηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Βιετνάμ ήταν υπερβολικός, αφού οι αριθμοί μαρτυρούν ότι ίσως να ήταν ο μεγαλύτερος που έχει χρησιμοποιηθεί σε πόλεμο όμοιας έκτασης της σύγχρονης ιστορίας.

Έρευνες που πραγματοποιήθηκαν αναφέρουν πως 7.800.000 τόνοι βομβών ερρίφθησαν από τον αμερικανικό στρατό μόνο στο βόρειο Βιετνάμ. Παράλληλα, χρησιμοποιήθηκαν 7.500.000 τόνοι χερσαίων πολεμοφοδίων και 200.000 ναυτικών πολεμοφοδίων. Ενώ, αναφέρεται ότι οι συμμαχικές δυνάμεις χρειάστηκαν περισσότερα από 15.000.000 όπλα κατά τη διάρκεια του 19ετούς πολέμου.

Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, που υπάρχει λεπτομερής καταγραφή του πολεμικού εξοπλισμού που χρησιμοποιήθηκε στον πόλεμο, το Βόρειο Βιετνάμ δεν διαθέτει επίσημα στοιχεία για τα πολεμοφόδια που χρειάστηκαν. Είναι σίγουρο, πάντως, πως δεν έφταναν σε καμία περίπτωση ούτε σε ισχύ, αλλά ούτε και σε ποσότητα αυτά των συμμαχικών δυνάμεων του νότου.

Ωστόσο, η παρουσία πάνω από 500.000 Αμερικανών στρατιωτών δεν εξασφάλισε ούτε τη νίκη ούτε το γόητρό της σαν αήττητη υπερδύναμη.

2. Ο τραγικός απολογισμός

Ο πόλεμος της Ινδοκίνας υπήρξε μια από τις πιο θανατηφόρες πολεμικές συγκρούσεις τα αποτελέσματά της οποίας ήταν τραγικά. 

Οι αναλυτές εκτιμούν πως οι θάνατοι στο Βιετνάμ ανήλθαν στους 3.595.000 ανθρώπους. Εκ των οποίων τα 2 εκατομμύρια ήταν άμαχοι πολίτες και κυρίως γυναικόπαιδα, ενώ 1.595.000 ήταν στρατιώτες.

Αναλυτικότερα οι θάνατοι που καταγράφονται για το Β.Βιετνάμ από τις πολεμικές συγκρούσεις και τις εναέριες επιδρομές του αμερικανικού στρατού, φτάνουν τους 1.489.000 ανθρώπους, ενώ ο αντίστοιχος αριθμός για το Νότιο Βιετνάμ αγγίζει τα 1.119.000 θύματα, μεταξύ των οποίων ήταν 58.000 Αμερικανοί στρατιώτες.

3. Ο οικονομικός αντίκτυπος του πολέμου

Επειδή, η ένταση και η διάρκεια του πολέμου ήταν μεγάλες, τα οικονομικά ποσά που δαπανήθηκαν ήταν πρωτοφανή για την εποχή. Οι επίσημες καταγραφές των ΗΠΑ κάνουν λόγο για 168.1 δισεκατομμύρια δολάρια για την οργάνωση της επιχείρησης και τον οπλισμό. Ενώ, αναφέρουν ότι τα έξοδα, μετά το τέλος του πολέμου, άγγιξαν τα 900 δισεκατομμύρια δολάρια, ξεπερνώντας κατά πολύ αυτά του Β' Παγκοσμίου Πολέμου (664 δισεκατομμύρια). Παράλληλα, τονίζεται ότι στα έξοδα συμπεριλαμβάνεται η επιστροφή των πεζοναυτών και οι αποζημιώσεις αυτών, αλλά και των οικογενειών όσων έχασαν τη ζωή τους στον πόλεμο.

Σημαντικές ήταν οι οικονομικές συνέπειες του πολέμου και για το βόρειο Βιετνάμ που δαπάνησε δισεκατομμύρια δολάρια για πολεμικό εξοπλισμό που προερχόταν κυρίως από τη Σοβιετική Ένωση και τη Κίνα.

Παρόλο που δεν υπάρχουν επίσημες καταγραφές πρόχειροι υπολογισμοί κάνουν λόγο για περίπου 700.000.000 δολάρια.

(Βοήθεια πήρα από το news 247 και σκόρπιες ειδήσεις απο άλλα σάιτ).

Να σημειώσω πως ηγέτης του απελευθερωτικού αγώνων των Βιετναμέζων, τουλάχιστον μέχρι το τέλος της δεκαετίας του '50, άσχετα αν υπήρξε αιώνιος πρόεδρος, ήταν ο περιβόητος Χο Τσι Μινχ, ξεκινώντας την επαναστατική του διαδρομή και αγώνα στις 2 Σεπτεμβρίου του 1945. Μια εξέγερση σε πανεθνική κλίμακα, η επανάσταση του Αυγούστου, προετοίμασε μισό αιώνα πριν το τέλος του γαλλικού αποικιοκρατικού καθεστώτος στο Βιετνάμ. Στη πλατεία Μπα Ντινχ στην καρδιά του Ανόϊ, ένας μικρόσωμος, λιγνός πενηνταπεντάρης, διάβαζε με σταθερή φωνή ένα κείμενο,

δακτυλογραφημένο από τον ίδιο σε γραφομηχανή, σ΄ ένα απλό κομμάτι χαρτί, πάνω σε μια εξέδρα που στήθηκε βιαστικά τη νύχτα. Το κείμενο αυτό θα έμενε στην Ιστορία: ήταν η Διακήρυξη Ανεξαρτησίας της Λαϊκής Δημοκρατίας Βιετνάμ. Σχεδόν μισό εκατομμύριο άνθρωποι, γέροι και νέοι, άνδρες, γυναίκες και παιδιά, εργάτες, αγρότες, στρατιώτες, βουδιστές κληρικοί, ακόμη και μέλη της εύπορης αστικής τάξης, συνέρρεαν απ΄ όλα τα τετράγωνα της πρωτεύουσας του Κόκκινου Ποταμού (Σονγκ Χονγκ) και τις γύρω επαρχίες. Όλοι αυτοί βλέπουν και ακούν για πρώτη φορά τον άνδρα εκείνο, το όνομα του οποίου ήταν Ντκουγιέν Αι Κουνγκ, που σε πολλούς από αυτούς ήταν ήδη από καιρό γνωστό ή και οικείο. Τώρα στέκεται μπροστά τους ολοζώντανος ως Χο Τσι Μινχ.

Σας παραθέτω ένα απόσπασμα απ΄το μακροσκελές βιογραφικό του που αξίζει να το διαβάσετε:

Στα τέλη του 1910 με αρχές του 1911, ο εικοσάχρονος Χο Τσι Μινχ διώχνεται από το σχολείο ως «στασιαστής». Φεύγει από την Χουέ με κατεύθυνση τη Σαϊγκόν. Μάλλον προς τα τέλη του 1911 ναυτολογείται ως βοηθός στα μαγειρεία με το όνομα Μπα. Ακολουθούν αρκετοί μήνες ταξιδιών με πλοία για την Αφρική, στα οποία εργάζεται ως βοηθός αξιωματικού και καμαρότος. Από το δεύτερο μισό του 1913 κάνει δουλειές του ποδαριού στην Αγγλία για να επιβιώσει και στα τέλη του 1914 βρίσκεται στο Παρίσι. Στη συνέχεια ακολουθεί μια μακρόχρονη παραμονή στις ΗΠΑ, κατά την οποία κάνει πάλι δουλειές του ποδαριού. Στη Γαλλία επιστρέφει πολύ πιθανώς στα τέλη του 1917 με την επωνυμία Νγκουγιέν Αι Κουόκ. Εδώ συνάπτει επαφές με το Σοσιαλιστικό Κόμμα (SFIO). Είναι η αρχή της πολιτικής και δημοσιογραφικής του δουλειάς. Το 1919 γίνεται μέλος του SFIO και το Δεκέμβριο του 1920 κάνει την εμφάνισή του ως αντιπρόσωπος της Ινδοκίνας στο 18ο Συνέδριο του Κόμματος, όπου κατηγορεί την αποικιοκρατία και επιπλέον ψηφίζει υπέρ της προσχώρησης του Κόμματος στην Κομμουνιστική Διεθνή (ΚΔ). Το Συνέδριο αποτελεί τη γέννηση του Γαλλικού ΚΚ και ο Νγκουγιέν Αι Κουόκ ένα από τα πρώτα μέλη του.

Περισσότερα διαβάστε ---> ΕΔΩ

Δείτε στη συνέχεια 70 φωτογραφίες απ΄τον πόλεμο στο Βιετνάμ