Ο Νίκος Εγγονόπουλος του Παναγιώτου ήταν Έλληνας καθηγητής του Ε.Μ. Πολυτεχνείου, ζωγράφος, σκηνογράφος και ποιητής. Θεωρείται ένας από τους μείζονες εκπροσώπους της γενιάς του '30, ενώ αποτέλεσε και έναν από τους κύριους εκφραστές του υπερρεαλιστικού κινήματος στην Ελλάδα. Το έργο του περιλαμβάνει ακόμα μεταφράσεις, κριτικές μελέτες και δοκίμια. Ποιήματα του Εγγονόπουλου έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά, αγγλικά, ιταλικά, ισπανικά, δανικά, πολωνικά, ουγγρικά και τη βενετική διάλεκτο. Επιπλέον έχουν μελοποιηθεί από το Νίκο Μαμαγκάκη και τον Αργύρη Κουνάδη, ο οποίος έγραψε τη μουσική υπόκρουση στο ποίημα Μπολιβάρ για το δίσκο της εταιρίας Διόνυσος, σε απαγγελία του ίδιου του Εγγονόπουλου.Το έτος 2007 ανακηρύχθηκε από τον καλλιτεχνικό κόσμο της χώρας ως "Έτος Ν. Εγγονόπουλου".
Συνέχεια ΕΔΩ
Ν.Εγγονόπουλος ΕΔΩ
Πολιτικό Καφενείο ΕΔΩ
2.Νίκος Γκάτσος (8 Δεκεμβρίου 1911 – 12 Μαϊου 1992)
Ο Νίκος Γκάτσος γεννήθηκε στην Ασέα Αρκαδίας από τους αγρότες Γεώργιο Γκάτσο και Βασιλική Βασιλοπούλου. Σε ηλικία πέντε ετών έμεινε ορφανός από πατέρα, ο οποίος, από τους πρώτους μετανάστες στην Αμερική, πέθανε στο πλοίο και τον πέταξαν στον Ατλαντικό.
Τέλειωσε το Δημοτικό στην Ασέα και το Γυμνάσιο στην κοντινή Τρίπολη, όπου γνώρισε τα λογοτεχνικά βιβλία, τις μεθόδους αυτοδιδασκαλίας ξένων γλωσσών, το θέατρο και τον κινηματογράφο. Έτσι, όταν το 1930 μετέβη στην Αθήνα για να εγγραφεί στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (διέκοψε μετά το δεύτερο έτος), ήξερε αρκετά καλά Αγγλικά και Γαλλικά, είχε μελετήσει τον Παλαμά, τον Σολωμό και το δημοτικό τραγούδι και παρακολουθούσε τις νεωτεριστικές τάσεις στην ποίηση της Ευρώπης.
Στην Αθήνα εγκαταστάθηκε με τη μητέρα του και την αδερφή του και άρχισε να έρχεται σε επαφή με τους λογοτεχνικούς κύκλους της εποχής. Πρωτοδημοσίευσε ποιήματά του, μικρά σε έκταση και με κλασικό ύφος, στα περιοδικά "Νέα Εστία" (1931-32) και "Ρυθμός" (1933). Την ίδια περίοδο δημοσίευσε κριτικά σημειώματα στα περιοδικά "Μακεδονικές Ημέρες", "Ρυθμός" και "Τα Νέα Γράμματα" (για τον Κωστή Μπαστιά, την Μυρτιώτισσα και τον Θράσο Καστανάκη αντίστοιχα), ενώ αργότερα συνεργάστηκε με τα "Καλλιτεχνικά Νέα" και τα "Φιλολογικά χρονικά". Καθοριστική υπήρξε η γνωριμία του με τον Οδυσσέα Ελύτη το 1936. Συνδέθηκε με το ρεύμα του ελληνικού υπερρεαλισμού.
Συνέχεια ΕΔΩ
http://gatsosnikos.blogspot.com/
ΑRCADIA ΕΔΩ
Τραγούδια στο ΙΝΦΟ ΣΤΙΧΟΙ
Συνέχεια ΕΔΩ
http://gatsosnikos.blogspot.com/
ΑRCADIA ΕΔΩ
Τραγούδια στο ΙΝΦΟ ΣΤΙΧΟΙ
3.Φώτης Αγγουλές (1910 - 28 Μαρτη 1964)
Του Δημήτρη Γκιώνη (από Ελευθεροτυπία)
Ο Φώτης Αγγουλές γεννήθηκε στον Τσεσμέ, στα παράλια της Μικράς Ασίας, απέναντι από τη Χίο. Ψαρομανάβης ο πατέρας του, Αγγουλές το παρατσούκλι του, που ο Φώτης προτίμησε από το Χονδρουδάκης, το πραγματικό τους επώνυμο. Με τον πόλεμο του 1914-18 και το διωγμό των χριστιανών της Τουρκίας, η οικογένεια πέρασε στη Χίο, όπου κι εκεί ο πατέρας ασχολήθηκε με την ψαρομαναβική.
Καλός στα γράμματα ο Φώτης, αλλά άτακτος. Έβγαλε δεν έβγαλε τη Β' Δημοτικού. Μια μέρα, όταν ο δάσκαλος τον φώναξε στον πίνακα, πήδηξε από το παράθυρο και δεν ξαναπάτησε. Προτίμησε, για την ώρα, να βοηθάει τον πατέρα του.
Σε ηλικία 14-15 χρόνων διάβασε κάποιο ποίημα σε εφημερίδα, εντυπωσιάστηκε κι άρχισε να σκαρώνει στίχους. Άφησε τον πατέρα του και τα ψάρια και πήγε μαθητευόμενος τυπογράφος στην τοπική εφημερίδα «Ελευθερία», όπου γνωρίστηκε και με νέους διανοούμενους της περιοχής.
Και κάποια στιγμή, ενώ η Ελλάδα δοκιμαζόταν από πολιτικές και πολεμικές αναταραχές, αρχίζει να δημοσιεύει τα δικά του ποιήματα. Ένα σατιρικό του ποίημα κατά του δικτάτορα Μουσολίνι στην εφημερίδα «Αλήθεια» τον οδηγεί από την ντόπια εξουσία στο δικαστήριο. Αθωώνεται, αλλά είναι πια σημαδεμένος αριστερός και «επικίνδυνος» ώς το θάνατό του.
Ακολουθεί μια περιπετειώδης ζωή: στράτευση, Μέση Ανατολή, βοηθητικός λόγω φρονημάτων, σαλπιστής, ασυρματιστής, αποσπασμένος στην Ιερουσαλήμ, να τυπώνει στο τυπογραφείο του Πατριαρχείου το στρατιωτικό ψυχαγωγικό περιοδικό «Ελλάς».
Συνέχεια ΕΔΩ
Βιογραφικό από το Δ.Σέρβο (Ριζοσπάτης) ΕΔΩ
για το facebook ΕΔΩ
Τραγούδια στο ΙΝΦΟ ΣΤΙΧΟΙ
Καλός στα γράμματα ο Φώτης, αλλά άτακτος. Έβγαλε δεν έβγαλε τη Β' Δημοτικού. Μια μέρα, όταν ο δάσκαλος τον φώναξε στον πίνακα, πήδηξε από το παράθυρο και δεν ξαναπάτησε. Προτίμησε, για την ώρα, να βοηθάει τον πατέρα του.
Σε ηλικία 14-15 χρόνων διάβασε κάποιο ποίημα σε εφημερίδα, εντυπωσιάστηκε κι άρχισε να σκαρώνει στίχους. Άφησε τον πατέρα του και τα ψάρια και πήγε μαθητευόμενος τυπογράφος στην τοπική εφημερίδα «Ελευθερία», όπου γνωρίστηκε και με νέους διανοούμενους της περιοχής.
Και κάποια στιγμή, ενώ η Ελλάδα δοκιμαζόταν από πολιτικές και πολεμικές αναταραχές, αρχίζει να δημοσιεύει τα δικά του ποιήματα. Ένα σατιρικό του ποίημα κατά του δικτάτορα Μουσολίνι στην εφημερίδα «Αλήθεια» τον οδηγεί από την ντόπια εξουσία στο δικαστήριο. Αθωώνεται, αλλά είναι πια σημαδεμένος αριστερός και «επικίνδυνος» ώς το θάνατό του.
Ακολουθεί μια περιπετειώδης ζωή: στράτευση, Μέση Ανατολή, βοηθητικός λόγω φρονημάτων, σαλπιστής, ασυρματιστής, αποσπασμένος στην Ιερουσαλήμ, να τυπώνει στο τυπογραφείο του Πατριαρχείου το στρατιωτικό ψυχαγωγικό περιοδικό «Ελλάς».
Συνέχεια ΕΔΩ
Βιογραφικό από το Δ.Σέρβο (Ριζοσπάτης) ΕΔΩ
για το facebook ΕΔΩ
Τραγούδια στο ΙΝΦΟ ΣΤΙΧΟΙ
4.Νικηφόρος Βρεττάκος (1 Ιανουαρίου 1912 - 4 Αυγούστου 1991)
Ο Νικηφόρος Βρεττάκος Γεννήθηκε στις Κροκεές Λακωνίας. Έζησε τα παιδικά του χρόνια στο πατρικό του κτήμα στην Πλούμιτσα, κοντά στον Ταΰγετο και τα μαθητικά του στις Κροκεές και το Γύθειο, από το Γυμνάσιο του οποίου αποφοίτησε. Νέος εγκαταστάθηκε στην Αθήνα για σπουδές που δεν πραγματοποίησε και άσκησε διάφορα επαγγέλματα ως ιδιωτικός υπάλληλος (1930-1938) και έπειτα ως δημόσιος υπάλληλος (1938-1947) και ως φιλολογικός συντάκτης περιοδικών και εφημερίδων. Πήρε μέρος στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940-41 και ύστερα στην Εθνική Αντίσταση. Το 1954 εξελέγη δημοτικός σύμβουλος στον Πειραιά. Την περίοδο της δικτατορίας (1967-74) έζησε αυτοεξόριστος σε χώρες της Ευρώπης.
Ο Νικηφόρος Βρεττάκος είναι ένας σημαντικός σύγχρονος Έλληνας ποιητής, που διακρίνεται για τον βαθύτατο ανθρωπισμό της ποίησής του και την ιδιομορφία των εμπνεύσεών του. Ποιήματά του μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες. Υπήρξε μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών. Πήρε μέρος σε πολλά ποιητικά συνέδρια και φεστιβάλ στο Λονδίνο, στην Αχρίδα της τότε Γιουγκοσλαβίας κ.α. Τιμήθηκε με δύο Πρώτα Κρατικά Βραβεία (1940 και 1956), το Βραβείο Εθνικής Αντίστασης (1945), το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών (1976), με το βραβείο Ουράνη κ.ά. Το 1980 πραγματοποίησε τα αποκαλυπτήρια του μνημείου του «αγνώστου ναυτικού» στο λιμάνι του Γυθείου.
Το 1987 εξελέγη μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Ήταν κάτοικος Αθηνών (οδός Φιλολάου) και ομιλούσε Γαλλικά και Ιταλικά. Ο Νικηφόρος Βρεττάκος απεβίωσε στις 4 Αυγούστου του 1991. Ο Δήμος Αθηναίων απονέμει ένα λογοτεχνικό βραβείο στη μνήμη του. Το Αρχείο του έχει δωρηθεί και σώζεται στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σπάρτης.
Συνέχεια ΕΔΩ
Περισσότερα στο "Τέχνη και Ποίησις" ΕΔΩ
Τραγούδια στο ΙΝΦΟ ΣΤΙΧΟΙ
5.Ανδρέας Εμπειρίκος (2 Σεπτέμβρη 1901 - 3 Αυγούστου 1975)
Ο Ανδρέας Εμπειρίκος, απόγονος της παλιάς οικογενείας των Μπειρίκων της Άνδρου και της κατά το ήμισυ ρωσικής καταγωγής Στεφανίας Κυδωνέως, γεννήθηκε στη Βράιλα της Ρουμανίας το 1901. Το 1908 η οικογένειά του εγκαθίσταται οριστικά πλέον στην Αθήνα, όπου ο ποιητής τελειώνει τις γυμνασιακές του σπουδές. Μετά από φοίτηση ενός έτους στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (1919-1920), διακόπτει τις σπουδές του και φεύγει για την Ελβετία, προκειμένου να ασχοληθεί με τις οικονομικές επιστήμες.
Καθ' όλη τη δεκαετία του 1920 κινείται μεταξύ Ελβετίας, Λονδίνου και Παρισιού, για να εγκατασταθεί τελικά το 1925 στη γαλλική πρωτεύουσα, όπου και θα ασχοληθεί συστηματικά με τη ψυχανάλυση, την οποία θα μελετήσει όχι μόνο ως θεωρία, αλλά και ως πρακτική και θεραπευτική. Καθοριστική υπήρξε η γνωριμία του με το Rene Laforgue, μέλος της νεοσύστατης «Ψυχαναλυτικής Εταιρείας Παρισιού».
Συνέχεια ΕΔΩ
Βικιπαίδεια ΕΔΩ
"Εις την Οδόν των Φιλελλήνων" Απαγγέλει ο ίδιος ΕΔΩ
Τραγούδια στο ΙΝΦΟ-ΣΤΙΧΟΙ
6.Κώστας Καρυωτάκης (30 Οκτωβρίου 1896 – 21 Ιουλίου 1928)
Ο Κώστας Καρυωτάκης ήταν Έλληνας ποιητής και πεζογράφος. Γεννήθηκε στην Τρίπολη στις 30 Οκτωβρίου 1896 και αυτοκτόνησε στην Πρέβεζα το απόγευμα της 21ης Ιουλίου 1928. Θεωρείται ως ο κυριότερος εκφραστής της σύγχρονης λυρικής ποίησης και τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από τριάντα γλώσσες. Η ποίησή του διδάσκεται σε αρκετά Πανεπιστήμια της Ελλάδας αλλά και του εξωτερικού. Για το έργο του έχουν γραφεί εκατοντάδες εργασίες και βιβλία, πραγματοποιήθηκαν δε δεκάδες ειδικά συνέδρια.
Ήταν δευτερότοκο παιδί του νομομηχανικού Γεώργιου Καρυωτάκη, με καταγωγή από τη Συκιά Κορινθίας, και της Αικατερίνης Σκάγιαννη από την Τρίπολη. Στο σπίτι που γεννήθηκε ο ποιητής ,εκεί σήμερα στεγάζεται η διοίκηση του εκεί Πανεπιστημίου. Είχε μία αδελφή ένα χρόνο μεγαλύτερή του, τη Νίτσα, που παντρεύτηκε το δικηγόρο Παναγιώτη Νικολετόπουλο, και έναν αδελφό μικρότερο, το Θάνο, που γεννήθηκε το 1899 και σταδιοδρόμησε ως τραπεζικός υπάλληλος. Λόγω της εργασίας του πατέρα του, η οικογένειά του αναγκαζόταν να αλλάζει συχνά τόπο διαμονής. Τα παιδικά του χρόνια τα πέρασε στη Λευκάδα, το Αργοστόλι, τη Λάρισα, την Πάτρα, την Καλαμάτα, την Αθήνα (1909-1911) και τα Χανιά όπου έμειναν ως το 1913 λόγω των συνεχών μεταθέσεων του πατέρα του. Στην εφηβική του ηλικία 1909-1911 βρέθηκε στην Αθήνα και από το 1911-1913 στα Χανιά. Εκεί ερωτεύτηκε την Άννα Σκορδύλη. Αποφοίτησε το 1913 από το 1ο Γυμνάσιο Χανίων με βαθμό «λίαν καλώς». Από νεαρή ηλικία, περίπου δεκαέξι ετών, δημοσίευε ποιήματά του σε παιδικά περιοδικά, ενώ το όνομά του αναφέρεται και σε διαγωνισμό διηγήματος της Διαπλάσεως των παίδων.
Συνέχεια ΕΔΩ
Περισσότερα σε πολυτονικό ΕΔΩ
Βιογραφικά, φωτογραφίες, ποιήματα ΕΔΩ
Η τελευταία επιστολή πριν την αυτοκτονία ΕΔΩ
Τραγούδια στο ΙΝΦΟ ΣΤΙΧΟΙ
7.Μαρία Πολυδούρη (1 Απρίλη 1902 - 29 Απρίλη 1930)
7.Μαρία Πολυδούρη (1 Απρίλη 1902 - 29 Απρίλη 1930)
Η Μαρία Πολυδούρη γεννήθηκε στη Καλαμάτα. Όταν τέλειωσε το γυμνάσιο στη πατρίδα της γράφτηκε στη Νομική Σχολή Αθηνών χωρίς όμως ποτέ να πάρει πτυχίο. Διορίστηκε υπάλληλος κι εργάστηκε σε διάφορες νομαρχίες, παράλληλα έγραφε ποιήματα. Το 1927 ταξίδεψε στο Παρίσι, αλλά γύρισε άρρωστη από φυματίωση. Τελικά μπήκε στο νοσοκομείο Σωτηρία, αλλά ήτανε πλέον αργά. Το 1930 πέθανε 28 χρονών.
Έγραψε δυο ποιητικές συλλογές: «Τρίλιες Που Σβήνουν» κι «Ηχώ Στο Χάος». Η ζωή κι η ποίησή της ήταν επηρεασμένη από την άτυχη σχέση της με τον Καρυωτάκη, γνωστό πεισιθάνατο ποιητή των «Νηπενθών». Δεν έζησε αρκετά ώστε να ολοκληρώσει τη ποιητική της προσπάθεια. Οι στίχοι της είν' ατημέλητοι και τους διακρίνει μελαγχολία, ρέμβη και διάθεση για φυγή.
Είναι μια μορφή πολύ δύσκολης αντιμετώπισης. Γιατί ενώ έλκει ισχυρά το μελετητή, να τη πλησιάσει και να εμβαθύνει στη προσωπικότητά της, την ίδια στιγμή δε τον βοηθάει, καθώς ήρθε κι έφυγε από τη ζωή σαν αστραπή, χωρίς να προσγειωθεί κι υπάρξει σα συνηθισμένος άνθρωπος. Όταν ακολουθήσουμε τη πορεία του βίου της, αν μελετήσουμε τη ποίησή της, όταν εντρυφήσουμε λέξη προς λέξη, στα ημερολόγιά της και των ανθρώπων που την αγάπησαν και τη γνώρισαν, όταν η σκέψη μας είναι κατάμεστη απ' όλ' αυτά τα συγκεντρωμένα στοιχεία, τότε δηλαδή που ο μελετητής πιστεύει πως είν' έτοιμος να καταστρώσει τα συμπεράσματά του, τότε ακριβώς αντιλαμβάνεται πόσο προβληματική παρουσιάζεται η προσωπικότητα της.
Έγραψε δυο ποιητικές συλλογές: «Τρίλιες Που Σβήνουν» κι «Ηχώ Στο Χάος». Η ζωή κι η ποίησή της ήταν επηρεασμένη από την άτυχη σχέση της με τον Καρυωτάκη, γνωστό πεισιθάνατο ποιητή των «Νηπενθών». Δεν έζησε αρκετά ώστε να ολοκληρώσει τη ποιητική της προσπάθεια. Οι στίχοι της είν' ατημέλητοι και τους διακρίνει μελαγχολία, ρέμβη και διάθεση για φυγή.
Είναι μια μορφή πολύ δύσκολης αντιμετώπισης. Γιατί ενώ έλκει ισχυρά το μελετητή, να τη πλησιάσει και να εμβαθύνει στη προσωπικότητά της, την ίδια στιγμή δε τον βοηθάει, καθώς ήρθε κι έφυγε από τη ζωή σαν αστραπή, χωρίς να προσγειωθεί κι υπάρξει σα συνηθισμένος άνθρωπος. Όταν ακολουθήσουμε τη πορεία του βίου της, αν μελετήσουμε τη ποίησή της, όταν εντρυφήσουμε λέξη προς λέξη, στα ημερολόγιά της και των ανθρώπων που την αγάπησαν και τη γνώρισαν, όταν η σκέψη μας είναι κατάμεστη απ' όλ' αυτά τα συγκεντρωμένα στοιχεία, τότε δηλαδή που ο μελετητής πιστεύει πως είν' έτοιμος να καταστρώσει τα συμπεράσματά του, τότε ακριβώς αντιλαμβάνεται πόσο προβληματική παρουσιάζεται η προσωπικότητα της.
Η Λιλή Ζωγράφου γράφει για Πολυδούρη και Καρυωτάκη ΕΔΩ
Ανεπίδοτη (τελευταία) επιστολή της Μαρίας Πολυδούρη ΕΔΩ
Τραγούδια στο ΙΝΦΟ ΣΤΙΧΟΙ
8.Μιχάλης Κατσαρός (1919 – 1992)
Κατσαρός λέγομαι, επίθετον παραληφθέν από ετών, ποιητής το επάγγελμα στίχων κι' ακόμα ποιητής ωδών και τραγουδιών. Ας πω και για μένα όπως ρήτωρ για την Μαρία από άμβωνα κρητικόν. Όχι ποιος είμαι και τι ζητώ αλλά τι κάνω μία μέρα.
Πιστέψατέ με ξυπνώ σε σεντόνια όπου τα υφαίναν ειδικώς για ηδονή και πλένω το πρόσωπό μου.
Μετά περπατώ σε αλλέες πάρκα δρόμους καφετηρίες μετά μπαίνω σε τρόλεϋ λεωφορεία τραίνα και εστιατόρια θαυμάζω κότες ψητές ίστερ λαμ πομ ντε τερ βόδια αρνιά αρακά κατάλογοι μαγειρείων ρεστωράν και γράφω: 0 + 0 = 0.
Πιστέψατέ με γράφω ποιήματα όπως αυτό το βιβλίο και το άλλο και πάω στο σινεμά βλέπω το έργο βλέπω το γήπεδο βλέπω τη σκηνή θεάτρου.
Το βράδυ πάντα γράφω επιστολές σε φίλους εραστές και γυναίκες με χρυσά φύλλα συκής ντροπής και αργά τα μεσάνυκτα κοιμάμαι τέλειωσε η ημέρα έζησα και διηγούμαι σαν ποιητής και γω για μένα.
Τι να προσθέσω, ότι όλη η μέρα είχε από μένα κατέβει ότι ο ήλιος έλαμπε και ότι έζησα σαν Ντενίσοβιτς μια μέρα;
Αν είναι περίεργη τότε φορέστε μια κάπα και όλοι, ας κατεβείτε επιτέλους να ζήσετε πάλι αυτή τη δική μου μέρα.
Κατσαρός λέγομαι. Πιστέψτε με, δεν θα με συναντήσετε.
Περισσότερα στο Ανθολόγιο Αυτοβιογραφικών Κειμένων ΕΔΩ
Βιογραφία-Εργογραφία στο greekbooks.gr
"Κατά Σαδδουκαίων" απαγγελία στο Ηρώδειο (1988) ΕΔΩ
"Αντισταθείτε" απαγγελία από τον ίδιο ΕΔΩ
